Opis
Czy tradycja ustna odegrała rolę w zachowaniu tradycji wczesnego ruchu?
Tradycja ustna jest czymś, co, jak sądzę, nadużywaliśmy w nauce. Jeśli weźmiemy na przykład wspólny materiał stojący za ewangelią Q i Ewangelią Tomasza, jest 37 powiedzeń bez żadnego porządku, więc nie jest to żaden dokument. Kto to konserwuje? Ludzi, którzy żyją jak Jezus, wędrowców, którzy próbują podążać za życiem Jezusa. Interesują ich te historie, nie tylko z powodu tradycji ustnej, ale dlatego, że uzasadnia to ich styl życia. Kiedy więc ktoś mówi o tradycji ustnej, chcę powiedzieć: „Czy mógłbyś mi to pokazać? Wiem, że nie możesz mi pokazać tradycji ustnej, ale czy możesz mi to pokazać w jakiś sposób w tekście, a przynajmniej w stylu życia kogoś, kto by się tym przejmował?” W przeciwnym razie mamy swobodnie płynącą tradycję ustną, która staje się w pewnym sensie bezsensowna. zobacz więcej
Jak myślisz, jak wtedy zachowały się tradycje Jezusa?
Myślę, że tradycje Jezusa zostały zachowane przez tych, którzy próbowali nimi żyć. Stąd na przykład ci, którzy zachowali, „Błogosławieni nędzarzami”. Zachowali go, ponieważ byli w nędzy i myśleli, że są błogosławieni. Mieli żywotny interes w zapamiętaniu tego powiedzenia, ponieważ je opisywało.
Jak zatem rozwijają się cztery ewangelie?
Pierwsza ewangelia, Marek, jest około roku 70. Tak więc w ciągu 70 i powiedzmy 95 mamy cztery ewangelie. 25 lat. Ale to pozostawia 70 do 30. 40 lat wcześniej. Jeśli przyjrzysz się kreatywności w ciągu tych 25 lat, od skopiowania Marka do Mateusza i Łukasza, być może także przez Jana, to musisz zmierzyć się z kreatywnością tych 40 lat, nawet jeśli nie napisałeś ewangelii. A to może być równie intensywne.
A więc sprawiasz, że brzmi to tak, jakby ewangelie jako dowody były wyjątkowo niewiarygodne.
Ewangelie to przede wszystkim niezwykle wiarygodne dokumenty historyczne na swój czas i miejsce. Mark bardzo dużo opowiada o, powiedzmy, społeczności piszącej w latach 70-tych. John, społeczność pisząca w połowie lat 90-tych. Ale ponieważ mamy ich cztery, otrzymujemy cztery wektory, zgodnie z podstawową tradycją, z którą pracują. Co jest powszechne, moglibyśmy wtedy pracować, bardzo ostrożnie cofając się przez te przemyślane… to, co naukowcy nazywają tam elementami „redakcyjnymi”. Jeśli Marek wymyślił to w jakiś stary sposób, a Mateusz zrobił to samo, nie moglibyśmy nic z nimi zrobić historycznie.
RÓŻNICE WŚRÓD EWANGELII
Co mają wspólnego ewangelie? Czy można powiedzieć, czym się dzielą?
To, co dzielą ewangelie, to oczywiście Jezus. Ale to prawie trywialne. Ponieważ są zainteresowani nie tylko powtarzaniem Jezusa. Są zainteresowani interpretacją Jezusa. Mateusz, nawet gdy ma przed sobą Marka, zmieni to, co mówi Jezus. I to jest dla mnie najważniejsze, aby zrozumieć umysł ewangelisty. Chodzi o to, że Mateusz mówi: „Zmienię Marka, aby Jezus Marka przemówił do mojego ludu”. Teraz jest logika w jego zmianie. On nie tylko zmienia to, by było trudne.
On zmieni Marka, ale to, co Jezus mówi w Ewangelii Marka, nie ma sensu dla ludzi Mateusza… To, co jest spójne w ewangeliach, to to, że zmieniają się zgodnie z własną teologią, z potrzebami swoich społeczności. Nie zmieniają się losowo. Jeśli zaczniesz rozumieć, jak Mateusz zmienia Marka, zobaczysz, że to działało raz za razem. Nie musisz wymyślać innej przyczyny każdej zmiany. Kiedy zrozumiesz teologię Mateusza, możesz niemal przewidzieć, jak się zmieni. Jak znaczące i dyskredytujące dla wiary są różnice między czterema ewangeliami?
Dla kogoś, kto myśli, że cztery ewangelie są jak czterech świadków w sądzie, którzy próbują dokładnie opowiedzieć, jak doszło do wypadku, jest to niezwykle niepokojące. Wcale mnie to nie martwi, ponieważ powiedzieli mi całkiem szczerze, że są ewangeliami. A ewangelia to dobra wiadomość… „dobra” i „wiadomość”… zaktualizowana interpretacja. Kiedy więc poszedłem do Mateusza, nie spodziewałem się dziennikarstwa. Oczekiwałem ewangelii. To właśnie znalazłem. Nie mam z tym zadnego problemu.
